Bakırlıoğlu Tarım Bütçesini Eleştirdi

Meclis Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülen Tarım ve Orman Bakanlığı Bütçesinde konuşan CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu tarımsal desteklemelerin bütçe içindeki payının her yıl düştüğünü rakamlar vererek açıkladı.

Tarımsal Desteklemeler Yüzde 109 Arttığı Doğru Değil

Konuşmasında Tarım ve Orman Bakanı tarafından rakamların eğilip bükülerek, gerçeğin nasıl saklanabildiğini hayretler içerisinde izlediğini belirten CHP'li Bakırlıoğlu 2023 yılında Tarımsal Destekleme Programı'na ayrılan tutarın 54 milyar lira olduğunu ve 2022 yılına göre yüzde 109'luk bir artışın olduğundan bahsedildiğine dikkat çekerek gerçek artışın yüzde 40 olduğunu söyledi.

CHP'li Bakırlıoğlu 39 Milyar lira desteği 54 Milyara çıkardık dediklerini artış oranının nasıl yüzde 109 olduğunu sordu.

Tarımsal Destek Artışı Sadece Yüzde 40

Bakırlıoğlu konuşmasını şöyle sürdürdü. 2022 yılı bütçesinde, ilk hâlinde 25,8 milyar lira olan destekleme tutarı ek bütçe ile 39 milyar liraya çıkartılmış.

Şimdi 2022 yılı destekleme rakamını 25,8 kabul edersek artış, dediğiniz gibi, yüzde 109; eğer 39 milyar lira olarak hesaplarsak -ki doğrusu ve gerçeği bu- artışın sadece yüzde 40 olduğunu görmekteyiz.

Desteklerin Bütçe İçindeki payı Her Yıl Düşüyor

Genel bütçeden tarımsal desteklemeler ayrılan payın 2023 bütçesinde sadece yüzde 1,2 olduğunu görüyoruz.

Oysa bu oran 2020 bütçesinde yüzde 2'ydi. Yani tarımsal desteklemeler oransal olarak her geçen yıl düşmekte.

Hayvancılık desteklemeleri mesela, bu bütçede hayvancılık desteklemelerinin totaline baktığımızda yüzde 25'e çıkartıldığından bahsetmektesiniz, oysa 2021 yılı bütçesindeki payı yüzde 32'ydi. Ne olmuş? Yüzde 25'e çıkmamış, esasında yüzde 32'den yüzde 25'e düşmüş.

Mazot desteği yüzde 241, gübre ise yüzde 130 artmış. Bir zeytin üreticisini ele alalım. Bu üretici yüzde 130 artan gübre desteğiyle dekara 2 kilogram gübre alamıyor. Yüzde 241 artan mazot desteğiyle ise ancak 2 litre mazot alabiliyor, o da bugün için.

Organik ve İyi Tarım Destekleri 8 yıldır artmıyor.

Sayın Bakan alan bazlı desteklemelerdeki artışlardan bahsetti, fakat prim ödemelerindeki artıştan hiç bahsetmedi.

2022 yılı havza bazlı fark ödemeleri ne kadar arttı? Yüzde 0. Çeltik, dane mısır, dane zeytin, zeytinyağı, pamuk desteklemeleri üç yıldır artmıyor.

İyi tarım, organik tarım uygulamaları desteklemeleri sekiz yıldır aynı, artmıyor.

Avrupa Birliği organik tarımın oranını yüzde 25'e çıkartmayı hedefliyor ve bu hedefe adım adım ilerliyor. Şu an için AB ortalaması yüzde 10.

Türkiye'de 2012 yılında tarım arazilerinin yüzde 3'ünde iyi tarım, yüzde 3'ünde ise organik tarım yapılmaktaydı.

2023 hedefiniz yüzde 5'di ancak bugün için yüzde 3'lük oran yüzde 1,6'ya düşmüş durumda, neredeyse yarı yarıya.

Zeytinyağı Desteği 7 Yıldır Aynı 80 Kuruş

Biraz da üreticisi olduğum zeytinden bahsetmek istiyorum. Havza bazlı desteklemelerde dane zeytine verilen destekleme sadece 15 kuruş, üç yıldan beri değişmiyor.

Benzer durum zeytinyağı primi için de geçerli, 7 yıldır 80 kuruş, dolara vurursak 4 sent.

1999 yılında bu oran 40 sentti yani tam 10 kat daha fazlaydı. Rakibimiz AB ülkelerinde zeytinyağına verilen destekleme ise 1,32 avro, bize verilenden neredeyse 30 kat daha fazla destekleme veriliyor Avrupalı çiftçiye. Sayın Bakanım, hem zeytinyağı priminde hem de zeytinin priminde ciddi bir güncellemenin şart olduğu ortada.

Desteklemeler Yetersiz
Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu Müdahale alımlarının yetersiz kaldığını, piyasayı regüle etmekte zorlanıldığını, desteklemelerin de yetersiz kaldığını, çiftçinin yalnızlaştığını, yalnızlaştıkça toprağından koptuğunu sözlerine ekledi.